Voleybol pas çeşitlerini sekiz sınıfa ayırabiliriz. En yaygın olarak bilinen ve kullanılan pas çeşitleri voleybolda parmak pas ve manşet pastır. Maçlarda da sık sık rastladığımız bu pas çeşitlerinin dışında teknik olarak sınıflandırdığımızda; kurşun pas, uzun pas, kısa pas, erken kısa pas, normal kısa pas ve geç kısa pas vardır. Bu pas türleri hızına, hangi oyuncunun atacağına ve oyuncunun bulunduğu konuma göre değişiklik gösterir. Pas çeşitlerinin detaylarına yazımızda göz atalım.
Başlıklar
Voleybolda Pas Nedir?
Voleybol tüm dünyada geniş bir kitleye sahip top oyunlarından biridir. Özellikle ülkemizdeki milli kız voleybol takımının başarılarından sonra voleybol sporuna olan ilgi ve merak iyice artmıştır. Genellikle kadın takımları ağırlıklı olarak gördüğümüz voleybol iki farklı takımdan oluşur. Her takım 6 kişiden oluşmak üzere toplam 12 kişi ile oynanır.
Diğer spor dallarında olduğu gibi belirli kural ve teknik terimler vardır. Pas terimi de bunlardan biridir. Oyun sırasında topu bir noktaya göndermek amacı ile oyuncunun topa yaptığı hamleye pas denir. Pas yapmaktaki amaç topu karşı tarafın yakalayamayacağı şekilde onların alanına gönderir. Karşı takım topu karşılayamaz ve top alanları içerisine düşerse sayı kazanılır. Eğer top saha dışına çıkarsa sayı karşı takıma verilir. Pas atarken sporcunun vücudu yüksek, normal ve alçak olmak üzere refleks olarak üç farklı şekle bürünür. Topun geliş açısına ve hızına göre oyuncu karşılamak için bu pozisyonlara girer.
Voleybolda Kaç Pas Verilir?
Eğer pas aynı takım içerisindeki oyuncular arasında yapılacaksa topu üç kere atma hakkı vardır. Aynı takım içerisinde en fazla üç kez paslaştıktan sonra top karşı sahaya atılmak zorundadır. Üç pastan sonra top karşıya atılmazsa sayı karşı tarafa geçer. Voleybol pas çeşitleriyle yazımıza devam edelim.
Voleybol Pas Çeşitleri
Voleybol vuruş teknikleri nedir dendiğinde oyunu teknik olarak bilmeyenlerin bile ilk aklına gelen parmak pas ve manşettir. Ancak teknik olarak pasın daha farklı çeşitleri vardır. Top sadece yüksek olarak değil, alçak olarak da gelebilir. Farklı açılarla gelen her topa hazırlıklı olmak ve doğru şekilde karşılayarak sayı getirebilecek paslar atmak gerekir. Voleybol pas çeşitlerini sekiz çeşide ayırabiliriz. Bunlara birlikte göz atalım.
Voleybolda Parmak Pas
Voleybol pas çeşitlerine ilk olarak parmak pasla başlayalım. Parmak pas olarak bilinen parmak ucu pası voleybolda en çok kullanılan pastır. Topu genel kavrama şekli gibi görünse de aslında tekniği olan ve belirli kurallara göre yapılması gereken bir harekettir.
Parmak pas tekniğinde el topu hafif bir şekilde kavrayacak şekilde açılır. Güç alınan ayak daha öndedir, vücut hafifçe eğimlidir. Parmaklar elde top varmışçasına açıktır. İki elin baş ve işaret parmakları top üzerinde üçgen oluşturacak şekildedir. Bilekler ve dirsekler mutlaka bükülüdür, top atılırken dirsekler düz hale getirilir. Top geldiğinde hafifçe kavranır ve yumuşak bir şekilde tutulur. Gönderilmek istenen yere göre ya hafifçe ya da sert bir şekilde hedefe atılır.
Voleybolda parmak pas çalışmaları yapmak çok önemlidir. Antrenmanlarda parmak ucu pasına çok çalışmak gerekir. En önemli pas çeşidi olan ve oyunun tamamında kullanılan parmak ucu pası alıştırmalarla pekiştirilmeli ve tekniği kavranmalıdır.
Voleybolda Manşet Pas
Voleybol pas çeşitlerinde karşımıza çıkan yaygın paslardan diğeri manşettir. El bileği ile topa vuruş şekli olan manşetin tekniği daha zordur. Genellikle oyun başlatılırken manşet pas kullanılır. Öncelikle duruş olarak vücut eğimli hale getirilir ve güm omuzlara verilir. Omuzlar ve ayaklar aynı hizadadır, ayaklar omuz genişliğinde açılır. Kollar olabildiğince gergindir.
Elin şekline gelecek olursak; baş parmaklar yan yana aynı hizaya getirilir ve birbiri üzerine yumruk şeklinde getirilerek kapatılır. Daha sonra bilek kısmı ile gelen top karşılanır. Kolların gergin duruşunun bozulmamasına dikkat edilirse top doğru şekilde karşılanır. Topun geliş açısına göre kollar sağa veya sola doğru hareket ettirilir.
Voleybol Kurşun Pas
Hızına göre ayırdığımız pas türlerinden biri kurşun pastır. Voleybol pas çeşitleri arasında kurşun pas, 2 veya 4 numaralı oyuncuların hücumunu hızlandırmak için kullanılır. Fileye dönük şekilde atılır.
Kurşun pas adı gibi hızlı bir pas çeşididir. Adını hızlı şekilde ve uzak menzile atılmasından alır. Kurşun pasta oyuncu karşıya doğru topu alçaktan ve olabildiğince hızlı şekilde atar. Top bu atışta 3 metreye kadar gidebilir. Çok hızlı atıldığı için rakibin karşılaması daha zordur.
Uzun Pas
Voleybol pas çeşitlerinden uzun pas atılırken 2 veya 4 numaralı oyuncu hedef alınarak atılır. Hücum sırasında topa hız kazandırmak için yüksekten atarak uzun pas kullanılır. Genellikle hücumun son hareketidir. Bu pas kullanılırken amaç hücumun sonunda takıma sayıyı kazandırmaktır. Topa olabildiğince sert bir şekilde vurulur.
Kısa Pas
Kısa paslar genellikle oyunun başlarında kullanılır. Oyun başladığında ısınma sırasında yavaş ilerlerken kullanılan pas türüdür. Başta kısa paslarla başlayan oyun gittikçe hızlanarak daha sert paslarla devam eder. Genellikle 3 numaralı oyuncuya topu göndermek için veya takım içerisinde oyuncuların birbiri arasında kullandığı pastır. Hızlı şekilde atılır ve hücum yapılmak amaçlanır. Zamanlama ve yükseklik olarak; erken kısa pas, normal kısa pas ve geç kısa pas olmak üzere üç gruba ayrılır. Voleybol pas çeşitlerinden olan kısa pası sınıflara ayıralım.
Erken Kısa Pas
Erken kısa pasta 3 numaralı oyuncu çok hızlı davranarak top daha kendisine gelmeden havaya kalkar ve top ile havada buluşarak top ona geldiğinde ani şekilde karşı sahaya yollar. Bu ani hareket ile karşılaştığında karşı takımın çok daha hızlı davranması gerekir.
Normal Kısa Pas
Normal kısa pas genellikle takım içerisinde yapılan pas türüdür. Top 3 numaralı kişiye pas atılır, 3 numaralı oyuncu kendisine atılan topu fark ettikten sonra zıplar ve top ile en yüksek noktada buluşarak topa vurur. Topa hızlı ve sert şekilde müdahale edilir. Pasör topa vurabildiği en yüksek noktadan vurmuş olur.
Geç Kısa Pas
3 numaralı oyuncu top yere düşmeye başladığı noktada topa vurursa geç kısa pas olur. Geç kısa pas top yere yakın olduğu noktada yani alçaktan vurulur. Geç kısa pas diğer pas türlerine göre daha çok dikkat ve efor gerektirir çünkü top inişe geçtiği için yükselterek karşıya göndermek daha zor bir hal alır. Bu tip pas türünde topu daha hızlı bir şekilde yükseltmek için genellikle manşet pası kullanılır.
Bonus: Voleybolda Pasör Nedir?
Voleybol pas çeşitlerinden sonra pasör terimiyle devam edelim. Pasör genellikle takımın en kısa boylu oyuncusudur ve görevi adından da anlaşıldığı üzere takım arkadaşlarına topu pasla iletmektir. Pasör aynı zamanda oyunu kurar ve yönetir bu yüzden takım arkadaşlarını çok iyi tanıması, oyun içerisindeki olası hareketlere hakim olması gerekir.
Takımda başarı yakalamak için en iyi pası atan kişi pasör olmalıdır. Pasörler oyun içerisinde ayırt edilmesi için farklı forma giymektedir. Eğer doğru kişi pasör olarak seçilir ve oyun pasör tarafından doğru şekilde yönlendirirse büyük başarı elde etme şansı vardır. Bir nevi takımın beyni olan pasörün dikkatli seçilmesi gerekir.
Voleybol pasör boyu kadınlarda en fazla 1.70 m, erkeklerde de en fazla 1.87 m uzunluğudur. Pasörlerin boyunun kısa seçilmesinin nedeni her türlü pası rahatlıkla karşılamasının istenmesidir.
Voleybol pas çeşitleri yazımızdan sonra ayrıca göz atabilirsiniz; Voleybol Kaç Kişiyle Oynanır? Kaç Set Sürer?
