Pırasanın faydaları arasında göz sağlığını iyileştirme, cildi sağlıklı tutma, kalp sağlığını destekleme, kan basıncını düşürme gibi etkiler yer alır. Ayrıca kemik sağlığını iyileştirme, böbrek fonksiyonunu destekleme, iltihapları önleme, tip 2 diyabeti yönetme, kanseri önleme, kilo vermeye yardımcı olma ve sindirimi iyileştirmede de etkili bir sebzedir.
Pırasa çiçek veya çalı gibi görünür ama aslında sebzedir. Soğan ile aynı familyadan gelir. Soğanın aksine saplara sahiptir. Yetiştirilmesi oldukça kolaydır ve zorlu hava koşullarına dayanabilir. Akdeniz ve Orta Doğu’ya özgüdür ancak artık dünyanın birçok yerinde yetiştirilmektedir.
Başlıklar
Pırasanın Sağlığımıza Faydaları
Pırasanın kalorisi ve proteini düşüktür, ancak vitamin ve mineraller bol miktarda bulunur. Faydalarına gelin maddeler halinde birlikte göz atalım.
- Madde 1: Görmeyi Geliştirir, Göz Sağlığını İyileştirir
Gözlerin tam anlamı ile düzgün çalışması için gerekli A vitamini açısından zengindir. İçerisinde vücuda giren ve göze zarar vermesini engelleyen serbest radikallerle savaşan antioksidanlar bulunur.
Önlem alınmadığı takdirde serbest radikaller, makula dejenerasyonuna ve yaşlanmanın getirdiği diğer göz sorunlarına neden olabilir. A vitamini, gece görüşünü desteklediği için, düşük ışık koşullarında da gözlerinizin daha iyi görmesine yardımcı olur.
İyi bir zeaksantin ve lutein kaynağıdır. Zeaksantin ve lutein, hassas göz dokularını zararlı UV ışığından korur. En önemlisi, gözlerinizi katarakt oluşumundan korurlar.
- Madde 2: Cildi Temiz ve Sağlıklı Tutar
Çok sayıda cilt sorununa serbest radikal hasarı neden olur. Koyu lekeler, kırışıklıklar vb. gibi cilt sorunları bu serbest radikallerin neden olduğu oksidatif hasarın sonucudur. İçerisinde bulunan antioksidanlar serbest radikallerle savaşarak ve yaşlanma sürecinde bir yavaşlama sağlar.
- Madde 3: Kardiyovasküler Destek Sağlar
İçerisindeki NO adı verilen doğal nitrik oksit, kan damarlarını genişletmeye ve rahatlatmaya yardımcı olur. Pırasanın her yerinde bulunan folat konsantrasyonu kalp sağlığını destekler ve homosistein düzeylerinin uygun dengede olmasını sağlar. Orta düzeyde homosistein bile kardiyovasküler sisteme zarar verebilir. Folat, homosisteini faydalı amino asitlere ayırır.
Ayrıca yüksek miktarda polifenol içerir. Polifenoller, hem kan damarlarını hem de kan hücrelerini oksidatif hasardan korumada çok önemli bir rol oynayan antioksidanlardır.
Son olarak, önemli miktarda diyet lifi içerir. Diyet lifi , kardiyovasküler sağlığı iyileştirmede önemlidir ve kalp krizi, felç ve diğer kardiyovasküler bozuklukları önler. Lif, kötü kolesterolün ortadan kaldırılmasına yardımcı olur ve arterlerde plak oluşumunu engeller.
- Madde 4: Anemiyi Önler
Anemi, vücudunuzda demir eksikliği olduğunda ortaya çıkar. Düzenli olarak pırasa tüketmek, vücudunuza savaşmak ve anemiyi önlemek için ihtiyaç duyduğu demiri sağlamanın kesin bir yoludur.
Pırasa, kan hücresi sentezi için gerekli ön kürsörler olan B vitaminlerinin yanı sıra demir açısından da bol miktarda bulunur. Anemiyi düzeltmek, gelişmiş kan akışına ve onlara ihtiyaç duyan hücrelere daha fazla oksijen perfüzyonuna dönüşebilir.
- Madde 5: İltihabı Hafifletir
İçeriğindeki yüksek miktardaki antioksidan vitaminler sayesinde anti-inflamatuar özellikler içerir ve etkili bir şekilde; cilt ve kemik iltihabını azaltır. Artrit gibi romatizmal durumların yönetimine de yardımcı olabilir.
- Madde 6: Kemik Sağlığını İyileştirir
K vitamini vücudun her bölgesine fayda sağlar. Her gün yeterli miktarda K vitamini almak, osteokalsin adı verilen bir proteini aktive eder. Osteokalsin, kemik sağlığını geliştirmede hayati bir rol oynar ve kemik emilimini azaltır. Günlük K Vitamini alımı, kemik dokusunun sağlığını korumaya yardımcı olur.
- Madde 7: Pırasa Diüretiktir
Pırasa doğal idrar söktürücüdür. Vücudunuzdan idrar olarak atılan sodyum ve su miktarını artırmanıza yardımcı olur. Doğal diüretikler, hipertansiyonu olan kişiler için faydalıdır ve suda çözünür toksinlerin veya tuzların birikimini azaltarak böbrek fonksiyonunun korunmasına yardımcı olur. Diüretikler, böbreklerin idrar ile daha fazla sodyum atmasına yardımcı olarak çalışır. Sodyum kandan su alır ve damar duvarlarındaki basıncı azaltır bu daha çok kan basıncı olarak bilinir.
- Madde 8: Tip 2 Diyabetin Yönetimine Yardımcı Olun
Pırasanın kalorisi düşüktür ve glisemik indeksi düşük bir besindir. Bu sebzeler, bir dizi anti-diyabetik işlevi destekleyen a-amilaz aktivitesini inhibe eder. A-amilaz, karmaşık karbonhidratları şekerlere bölen şeydir, bu da kan şekerinin yükselmesine ve düşmesine neden olur. İçerisindeki flavonoidler ve antioksidanlar, serbest radikal hasarıyla savaşır ve diyabetik bireyin kalp fonksiyonunu güçlendirir.
- Madde 9: Kanseri Önlemeye Yardımcı Olur
C vitamini içinde bol miktarda bulunur ve genel sağlığı geliştirmek için son derece faydalıdır. C vitamini , kanserle savaşan güçlü bir antioksidandır. Serbest radikallerle savaşır ve hücrelere oksidatif hasar vermeden önce onları nötralize eder. Oksidatif hasar genellikle kanserin ana nedenlerinden biri olarak gösterilir.
- Madde 10: Sindirimi İyileştirir
Midedeki iyi bakterileri besleyen ve sindirim enzimlerinin üretilmesine yardımcı olan prebiyotik karbonhidratlarda bol miktarda bulunur. Ayrıca uygun bağırsak hareketini destekler ve yüksek miktarda lifi nedeniyle sindirim sisteminden yiyeceklerin düzgün geçişini sağlar.
İçerisinde allisin antibakteriyel özelliklere sahip ve mikropları cildinizden uzak tutan bir bileşiktir. Aynı zamanda antiviral ve antifungaldir. Allisin midede sindirildiğinde, bakterileri nötralize eden sülfenik asit üretir ve enfeksiyona neden olabilecek diğer birçok mikrobun bağırsaklara girmesine engel olur.
Pırasa Nasıl Tüketilmeli?
Çiğ veya pişmiş fark etmeksizin her şekilde tüketilebilir. Zeytinyağlı pırasa yemeği en yaygın olarak tüketilen yemek şeklidir. Havuç ile birlikte pişirilerek yapılan salçalı pırasa yemeği üzerine limon sıkılarak tüketilir ve oldukça faydalıdır. Bunun yanı sıra yemeğinden hoşlanmıyorsanız pırasa köftesi, fırında pırasa mücveri gibi farklı tarifler deneyerek daha lezzetli hale getirebilirsiniz. Tadını beğenmiyorsanız çorba haline getirerek de faydalarından yararlanabilirsiniz.
Pırasa Çiğ Tüketilir mi?
Evet, çiğ olarak tüketilebilen bir sebzedir. Sadece yemeklerle, hamur işleri içerisinde pişmiş olarak değil çiğ ve taze olarak da tüketilebilir. Her hali faydalı ve besleyicidir.
Pırasa ile Yoğurt Yenir mi?
Evet, yenir. Yemeğinin veya çiğ halinin yanında yoğurt ile tüketmek alacağınız protein miktarını artırır. Zeytinyağlı yemek formu yanında limon ve yoğurt gibi seçeneklerle daha lezzetli hale getirilebilir.
Pırasa Nasıl Yetişir?
Kökleri dikilerek yetiştirilen bu sebze sonbahar mevsiminde sürülür. Tohum veya fide olarak yetiştirilebilir. Beyaz kısmındaki kökleri toprağa çukur kazılıp ekilerek yetiştirilir. Tohumları ilkbaharda atılan bu sebze sonbaharda elde edilerek sofralarımıza gelir.
Pırasa Nasıl Temizlenir?
Öncelikle beyaz sapından, daha sonra yapraklarından kesilerek beyaz kısmı elinize alınır. Yaprak kısmının üçte ikisi kesilerek yalnızca üçte biri bırakılır. Kalan yaprak kısmındaki kötü, pörsümüş veya çürümüş yerler de ayıklanarak sadece sağlam kısmı ayrılır. Daha sonra elde kalan kısımda üstteki kabuksu yer ayıklanır ve temizleme işlemi bitmiş olur. Daha sonra bol su ile iyice yıkanarak temizlenir.
Pırasa Nasıl Doğranır?
Pırasaların başını ve sonunu kestikten, kabuklarını ayırdıktan ve iyice yıkayarak temizledikten sonra yemeklik doğrama işlemine geçilebilir. Tercihinize göre uzunlamasına veya yuvarlak bir şekilde doğrayarak yemeklik hale getirebilirsiniz. İnce doğranması yemekte daha hoş bir görüntü sağlayacak ve daha kolay pişmesini sağlayacaktır. Pırasa kaç dk pişer derseniz yemeğini 40 dakika kısık ateşte kontrol ederek pişirebilirsiniz.
İlginizi çekebilir; Limon Kamışı Otu Nedir? Faydaları Nelerdir?
