Cumhurbaşkanı maaşı, Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu çerçevesinde her yıl olduğu gibi 2022 yılında da enflasyon oranına göre artırılmıştır. Her sene ilgili bütçe kanununda belirlenen toplam tutar 12’ye bölünmekte ve cumhurbaşkanının aldığı aylık maaş ortaya çıkmaktadır. Bu kanundaki tutarın belirlenmesi ve kabul edilmesi esnasında milletvekilleri ve cumhurbaşkanı ortak olarak çalışmaktadır.
Peki cumhurbaşkanı maaşı nasıl belirlenir? Cumhurbaşkanı maaşı belirlenirken meclise sunulan kanun teklifi değerlendirilmeye alınmaktadır. Cumhurbaşkanı tarafından Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu, meclis üyeleri tarafından oylanmaktadır. Oylama sonucunda olumlu yanıt gelmesi durumunda kanun kabul edilmekte ve cumhurbaşkanı maaşı belirlenmektedir. Sunulan bütçe kanunu reddedilirse Cumhurbaşkanı’nın belirli bir süre içinde kanunu revize etmesi ve tekrar meclise sunması gerekmektedir.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçildikten sonra mali kanunlarda da değişiklik yapılmıştır. Bu değişiklikler neticesinde cumhurbaşkanının bütçe kanunu uluslararası standartlara uygun olarak hazırlaması gerekmektedir. Hazırlanan bütçe kanunun yılın bitişinden en geç 75 gün öncesinde sunulması gerekmektedir. Sunulan bütçe kanunun kabul edilmemesi ve yeni yıla kadar bütçe kanunun hazırlanamaması durumunda geçici olarak geçmiş yılın bütçe kanunları kullanılmaktadır.
Başlıklar
Cumhurbaşkanı Ayda Kadar Maaş Alıyor?
Maaş zamları sonrasında her sene güncellenen yeni maaşlar merak konusu oluyor. Cumhurbaşkanı maaşı da zamlardan sonra en çok merak edilen konulardan biri oldu. Cumhurbaşkanı maaşı 2023 yılında tekrardan güncellenmiş ve 100.750 TL olarak belirlenmiştir. Yapılacak aylık kesintiler ve vergiler sonrasında bu miktar biraz düşmektedir.
Cumhurbaşkanı Görevleri Nelerdir?
Cumhurbaşkanı devletin başı olmasının yanı sıra pek çok göreve sahiptir. Devletin en üst makamı olarak kabul edilen cumhurbaşkanlığı, yeni hükümet sisteminin de gelmesiyle birlikte daha da güçlenmiştir. Buna bağlı olarak cumhurbaşkanının yapması gereken görevler ve sahip olduğu sorumluluklar da artmıştır. 2022 yılı itibariyle cumhurbaşkanının sorumlulukları ve yetkileri aşağıda listelenmiştir.
- Meclisin açılış gününde konuşma yapmak
- Kanunları onaylamak, reddetmek ya da halkın oylamasına sunmak
- Kanun önerisinde bulunmak
- Anayasa Mahkemesi’ne iptal davası açmak
- Bakanlardan meydana gelen kabineyi kurmak ve bakanları atamak, atanan isimleri görevden alıp yerlerine yenilerini atamak.
- Devlet kurumlarında çalışan üst düzey yöneticileri atamak ve bunları görevlerinden almak. Atama yapılan kişilerin görevlerini kararnamelerle belirlemek
- Milletlerarası anlaşmaları onaylamak ve sonrasında resmi gazetede yayımlamak
- Diğer ülkelere temsilciler göndermek ve yabancı temsilcileri kabul etmek
- Başkomutan olarak orduyu yönetmek ve ordunun kullanılmasına karar vermek
- Milli güvenlik politikalarını kurul yardımıyla belirlemek
Cumhurbaşkanının yukarıda bulunan üst düzey görev ve sorumlulukları haricinde pek çok yetkisi bulunmaktadır. Cumhurbaşkanı bu yetkileri hukuksal sınırlar çerçevesinde kullanabilmektedir. Cumhurbaşkanının görevi süresince dokunulmazlığı bulunmaktadır. Bu dokunulmazlık 400 milletvekilinin önergede bulunması ve Anayasa Mahkemesi’nin verdiği karar vermesi neticesinde kaldırılabilir.
Cumhurbaşkanı Çalışma Koşulları
Cumhurbaşkanı çalışma koşulları kapsamında çalışma saatleri ve görevlendirme alanları belirlenmektedir. Kanunlara göre cumhurbaşkanı her an, gece gündüz fark etmeksizin gereken anlarda çalışmak zorundadır. Cumhurbaşkanı halkı yatıştırmak ve güncel durum hakkında bilgi vermek amacıyla sabahın erken saatlerinde ya da gece geç saatlerde konuşma yapabilir.
Bunun yanında aynı gün içerisinde iki ülkeyi ziyaret etmek zorunda kalabilir. Bunun yanında cumhurbaşkanının özel olarak belirlenmiş herhangi bir izin ya da tatil yapma hakkı bulunmamaktadır. Yılbaşı, bayram, hafta sonu fark etmeksizin gereken her günde cumhurbaşkanının çalışması gerekmektedir.
Nasıl Cumhurbaşkanı Olunur?
Cumhurbaşkanı maaşı kadar nasıl bu mevkiye gelindiği de merak edilmektedir. Kişilerin cumhurbaşkanı olma sürecini etkileyen pek çok değişken bulunmaktadır. Bireyin tutumundan çevresine, siyasi bağlantılarından dış görünüşüne, ikna kabiliyetinden izlediği stratejik yollara kadar pek çok değişken cumhurbaşkanı olma yolunda kişiye etki etmektedir. Belirsiz değişkenler haricinde cumhurbaşkanı olmak için aday gösterilecek kişilerin karşılaması gereken bazı somut şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar anayasanın 101. Maddesinde belirtildiği üzere aşağıdaki şekildedir.
- Cumhurbaşkanı adayı gösterilecek kişi 40 yaşını doldurmuş olmalıdır.
- En az yükseköğretim diplomasına sahip olmalıdır.
- Milletvekili seçilme yeterliliğine sahip bir Türk Vatandaşı olmalıdır.
- Milletvekili seçilme yeterliliği kapsamında;
- Kısıtlı olunmamalıdır.
- Askerlik hizmeti tamamlanmış olmalıdır.
- Yüz kızartıcı herhangi bir suçtan hüküm giyilmiş olunmamalıdır.
- Kamu hizmetlerinden yasaklı olunmamalıdır.
Yukarıda bulunan şartları karşılayan kişilerin aday gösterilebilmesi için geçmiş seçimlerde tek başına ya da beraber toplam %5 üzerinde oy almış siyasi partilerin başvurusu ya da 100 bin seçmen imzası gerekmektedir.
Şartları karşılayan ve cumhurbaşkanı adayı olmaya hak kazanan kişiler seçime katılmaktadır. İlk turda herhangi bir adayın seçilememesi durumunda bir süre sonra ikinci tur seçimleri yapılmakta ve bu seçimlere en fazla oy alan iki aday katılmaktadır. Bu turda en fazla oy alan aday seçilmektedir. Cumhurbaşkanı seçildikten sonra göreve başlayabilmek için mecliste ant içmek zorundadır. Ant içen ve cumhurbaşkanlığı görevine başlayan kişilerin bakanlık ya da milletvekilliği görevleri sona ermektedir.
Kaymakam maaşları ile ilgili yazımıza göz atabilirsiniz.
