Lyme hastalığı köpeklerde ixodes scapularis adı verilen bir tür geyik kenesinin bulaştırdığı bakterilerin köpek vücudunda yol açtığı bir hastalıktır. Özellikle ABD’nin birçok bölgesinde yaygın olarak görülür. Yeni bir hastalık değildir. Tarihine baktığımızda Mısırda mumyaların birinde görülmüştür, bu durum organizmanın 5000 yıl önce insanlara bulaştığına dair kanıtları ortaya koymaktadır.
Başlıklar
Lyme Hastalığı Nedir?
Lyme hastalığı ilk olarak 1960’lı yıllarda Amerika Birleşik Devletleri’nde Lyme adlı bir köyde ortaya çıkmıştır. Hastalık ismini buradan almaktadır. 1980’lerde Willy Burgdorfer, etken maddenin Kuzey Amerika’da geyik keneleri (Ixodes scapularum) tarafından bulaşan bir bakteri olduğunu tespit etmiştir.
Bir zamanlar çok lokalize ve nadir görülen bir hastalık olduğu düşünülen Lyme, hem insanlarda hem de hayvanlarda yaygınlaşmış durumdadır. Bunun nedeni büyük ölçüde geyiklerin menzilinin artması ve dolayısıyla geyik kenelerinin önce köpekler gibi hayvanlara sonra köpeklerin iç içe olduğu insanlara bulaşmasıdır.
İnsanlarda her yıl 30.000’den fazla Lyme vakası belirlenmektedir. Bunun nedeni insanların dışarıda daha fazla zaman geçirmeye başlaması veya beyaz kuyruklu geyik popülasyonunun genişlemesi olabilir. Her iki faktör de kişinin enfekte kenelere maruz kalma olasılığını artırır.
Lyme Hastalığının Belirtileri Nedir?
Kene bulaşmış bir köpeği dikkatlice kontrol ederek tespit edebilirsiniz ancak küçük olduğu için gözden kaçma olasılığı da fazladır. Hastalığa yakalanmış olan köpeklerde görülen yaygın belirtiler vardır. Köpeklerde görülen yaygın hastalık belirtileri şu şekildedir:
- İştahsızlık
- Ağrı
- Yüksek Ateş
- Topallama
- Kilo kaybı
Bunun yanı sıra bazı köpekler uzun süre herhangi bir belirti göstermeyebilir. Köpeğinizin veteriner hekimlerce düzenli muayenelerinin ve bakımlarının yapılması bu anlamda çok önemlidir. Düzenli bakımlar sayesinde eğer varsa birçok hastalık erken teşhis edilerek tedavi süreci kolaylaştırılır.
Lyme Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Köpeklerde Lyme hastalığının yaygınlığının ve dağılımının da son zamanlarda arttığı görülmektedir ancak geyiklerin hastalığın gelişiminde hiçbir rolü yoktur. Geyik, yalnızca kene için tercih edilen bir ev sahibidir. Doğada yaşayan köpekler bu geyiklerden keneleri alabilir. Siz istemeseniz de evcil köpeğinize bu yolla kene bulaşabilir. Lyme hastalığı organizması farelerde ve küçük kemirgenlerde de yaşar. Keneler bu hayvanlarla beslendiğinde enfekte taşıyıcılar haline gelirler.
Kene, ister köpek ister insan olsun; bir konak bulduğunda hemen yapışır ve konağın kanıyla beslenmeye başlar. Organizmanın konakçıya girmesi ve konakçının Lyme organizması ile enfekte olması 36 – 48 saat sürer. Bu nedenle, dışarıda vakit geçirdikten sonra kendinizi ve köpeğinizi dikkatlice kontrol etmeniz gerekir.
Lyme Hastalığından Korunma Yöntemleri
Köpeğiniz her ne kadar aşılı olsa da senede bir kene testi yaptırmak hem evcil hayvanınızın sağlığı hem de sizin ve evinizde yaşayan diğer bireylerin sağlığı açısından çok önemlidir. Her yıl köpeğinize düzenli olarak test yaptırmanız gerekir.
Köpeğinizi Lyme Hastalığından korumak için izleyebileceğiniz yöntemler:
- Kenelerin yaşayabileceği alanlardan kaçınarak maruz kalma riskini azaltın ve köpeğinizi keneler için her gün iyice kontrol edin. (Özellikle dışarıdan geldiğinizde) Kene larvaları çok küçük olduğu için gözden kaçabilir.
- Ayda bir kere veteriner hekiminize danışarak kene ilaçlarını tedbir amaçlı kullanın.
- Lyme hastalığına karşı köpeğinize aşılama yapabilirsiniz.
- Kene ve pire tasmaları kullanabilirsiniz.
Uzmanlar kene popülasyonlarında mevsimsel farklılıklar olduğunu söylese de keneler yıl boyunca bir tehdit olarak kabul edilmelidir. Keneler genellikle insanların gittikleri yürüyüş parkurları gibi yerlerde ve çalılıkların olduğu yerlerde aktiftir ve buralarda beslenirler.
Özellikle yaz mevsimlerinde, doğa ile iç içe olduğunuz dönemlerde ekstra dikkatli olmanız gerekir. Keneler doğal ortamlarda ve sıcak aylarda daha çok ortada olduğu için bu zamanlarda özen göstermelisiniz.
Köpeklerde Lyme Aşısı Gerekli mi?
Köpeklerde lyme aşısı hastalıktan korumak için en etkili yöntemdir. Evcil hayvanınızı her zaman doğal ortamlardan korumak mümkün değildir, özellikle köpekler açık havada ve doğada vakit geçirmeyi seven canlılardır. Hastalıklara karşı aşılarını tamamlayarak içiniz rahat şekilde birlikte doğada vakit geçirebilirsiniz.
Aşılama 2 – 4 hafta aralıklarla 2 doz şeklinde köpeğe uygulanır. Bağışıklığı korumak için yıllık olarak tekrarlanır. Kenelerden korumak için iç dış parazit aşılarının da tamamlanması gerekir.
Lyme Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Köpeklerde hastalığı teşhis etmek için veteriner hekimlerin uyguladığı belli testler vardır. Kene köpeği ısırdıktan sonra en geç 1 ay içerisinde bu testlerin yapılmış olması gerekir. Aksi takdirde geç kalınmış bir tedavi süreci oluşur. Testler ne kadar erken yapılırsa doğru sonuçlanma ihtimali de o kadar yüksektir. Geç yapılan testlerde yanılma payı vardır. Kan, hemogram, idrar gibi belirleyici testler yapılarak diğer hastalıklarda olduğu gibi teşhis konulur.
Lyme Hastalığı Öldürür mü?
Erken teşhis edildiğinde ve uzman kişi ile birlikte tedavi süreci başlatıldığında ölümcül değildir. 1 aylık bir tedavi süreci sonrası köpeğiniz sağlıklı yaşamına geri döner. Tespitinde geç kalınırsa ve hastalıktan böbrekler etkilendiyse ölümcül sonuçlar ortaya koyabilir. Böbreklerin etkilendiği durumlarda mide bulantısı, kusma, ani kilo kaybı, halsizlik ve iştahsızlık gibi etkiler görülür.
Göz atmak isteyebilirsiniz; Köpeklerde Rektal Sarkma Hastalığı ve 10 Nedeni
